Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, Afganistan’a özel temsilci atanmasına ilişkin gerekli istişareleri en yakın zamanda başlatacağını söyledi.
Katar’ın başkenti Doha’da, BM’nin Afganistan konulu toplantısının ardından basın açıklamasında bulunan Guterres, kendi içinde ve komşularıyla barış içerisinde, yükümlülükleri yerine getiren ve uluslararası toplumla uyumlu bir Afganistan görmek istediklerini belirtti.
Afganistan’ın; terörist organizasyonlarının merkezi olmaması, ülkedeki tüm etnik grupları kapsayan kurumların ve etkili insani yardım programlarının hayata geçirilmesi, kadın ve kız çocukları başta olmak üzere insan haklarına saygı gösterilmesi ve uyuşturucuyla mücadele gibi ihtiyaçlarının bulunduğunu kaydeden Guterres, hem uluslararası toplumun hem de Taliban yönetiminin endişelerini hesaba katan bir yol haritasıyla sorunları çözmek istediklerini kaydetti.
Guterres, söz konusu alanlardaki sorunlara dair BM Afganistan Özel Değerlendirme Misyonu Koordinatörü Feridun Sinirlioğlu tarafından hazırlanan ve bağımsız değerlendirmeleri içeren rapordaki öneriler çerçevesindeki yol haritasına dair katılımcıların tam uzlaşı içerisinde olduğunu bildirdi.
Afganistan’a dair “daha iyi bir koordinasyona” ihtiyaç bulunduğunu belirten Guterres, “Mevcut angajmana ilişkin koordinasyon rolünü üstlenmesinin yanında Afganistan’ın fiili yetkilileriyle etkili şekilde çalışabilecek bir BM temsilcisi atamanın koşullarının olup olmadığını görmek için ciddi istişare süreci başlatmam karar verildi. Bu istişareleri ivedilikle başlatacağım.” dedi.
Taliban yönetiminden toplantıya katılmaları için şartlar içeren bir mektup aldığını aktaran Guterres, talep edilen şartların “kabul edilemez” olduğunu söyledi.
Dün başlayan ve bugün devam eden toplantıya Taliban yönetimi davet edilmişti ancak BM Genel Sekreteri Guterres’in bu şartları kabul etmemesi nedeniyle Taliban yönetimi toplantılara heyet göndermedi.
Taliban yönetimi, kendilerinin Afganistan’ın tek temsilcisi olarak tanınması ve Afgan taraflardan başka grupların davet edilmemesi, üst düzey BM yetkilileriyle doğrudan görüşme imkanı sağlanması gibi bir dizi talepte bulunmuştu.
Öte yandan, Taliban yönetimi Afganistan’a özel temsilci atanması önerisini de daha önce reddetmişti. Taliban yönetimi, BM Afganistan Yardım Misyonunun (UNAMA) halihazırda Afganistan’da faaliyet göstermesi nedeniyle yeni bir özel temsilciye gerek olmadığını kaydetmişti.
BM’nin Doha’daki toplantısına çeşitli ülkelerin Afganistan özel temsilcileri ile Avrupa Birliği (AB), İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT), Şangay İşbirliği Örgütü ve Afgan sivil toplum kuruluşlarından 25’in üzerinde temsilci katıldı.
Taliban yönetiminden, Guterres’in açıklamalarına ilişkin henüz bir açıklama yapılmadı.
